ضد یخ بتن چیست؟ هر آنچه که باید در مورد ضد یخ بتن بدانیم

در پاسخ به این سوال که ضد یخ بتن چیست، می توان گفت که نام این محصول اندکی گمراه کننده است چرا که خاصیتی کاملا متفاوت نسبت به ضد یخ های دیگر از جمله ضد یخ ماشین و امثال آن دارد. در واقع ضد یخ بتن نوعی زودگیر کننده  مایع می باشد که در گروه افزودنی های بتن جای داده می شود.

از ضد یخ بتن در فصل سرما و برای جلوگیری از یخ زدگی بتن و تخریب آن استفاده می گردد. عملکرد این محصول بدین صورت است که با افزایش حرارت زایی ناشی از هیدراسیون، موجب گیرش سریع تر بتن می شود و از یخ زدگی لوله های مویین جلوگیری می کند. در واقع زمان گیرش بتن از 12 ساعت به 4 الی 5 ساعت کاهش می یابد. استفاده از ضد یخ برای بتن در هوای سرد امری مهم تلقی می شود و طبق استانداردهای موجود لازم و ضروری است. 

اکنون لازم است بدانیم که هوای سرد هنگام بتن ریزی به چه هوایی اطلاق می شود؟

ACI  به هوایی که سه روز متوالی یکی از شرایط ذیل را داشته باشد، هوای سرد می گوید:

1-میانگین دمای هوا در روز کمتر از 5 درجه سانتی گراد باشد. (میانگین حداکثر و حداقل دما در فاصله زمانی نیمه شب تا نیمه روز)

2-دمای هوا در بیشتر از نصف روز از 10 درجه سانتی گراد بالاتر نرود.

در صورت وجود یکی از شرایط مذکور، زمان استفاده از ضد یخ در بتن بعنوان یک افزودنی پرکاربرد فرا رسیده است. اما حالا که ملزم به مصرف این افزودنی هستیم، آیا در انتظار معایبی در بتن پس از اتمام بتن ریزی و یا در زمان کاربری پروژه باشیم یا خیر؟

ضد یخ بتن بر طبق استاندارد  ASTM C1218می بایست فاقد کلراید باشد و بر پایه نیترات تولید گردد. در واقع معایب ضد یخ بتن در صورتی که بنیان این محصول بر پایه کلراید باشد بروز می کند و مشکلاتی برای بتن های مسلح (Ferro Concrete) بوجود می آورد. بطور دقیق تر می توان گفت، کلراید موجود در این محصول باعث خوردگی در آرماتورهای بتن شده و به مرور زمان موجب از بین بردن آن ها می شود و در نهایت حتی ممکن است منجر به تخریب بتن گردد. لذا هنگام خرید این محصول به بنیان این ماده و نتایج آزمایشگاهی فاقد کلراید بودن محصول از شرکت تولید کننده توجه فرمایید. اما از مزایا ضد یخ بتن می توان به موارد زیر اشاره نمود:

مزایای ضد یخ بتن:

1-افزایش زمان هیدراسیون بتن و جلوگیری از یخ زدگی لوله های مویین

2-کاهش زمان گیرش بتن از 12 ساعت به 4 الی 5 ساعت

3-افزایش استحکام بتن

گفتنی است که استفاده از این محصول در صورتی که مقدار مصرف آن صحیح باشد به هیچ وجه موجب گیرش در پمپ نمی شود. مقدار مصرف یا فرمول ضد یخ بتن بستگی به دو عامل مهم از جمله : دمای هوا و مقدار عیار سیمان مصرفی دارد که طبق جدول ذیل می توان با دانستن دو مورد فوق به عدد دقیق مصرفی دست یافت.

لازم به ذکر است هنگام استفاده از این افزودنی می بایست مقدار آب مصرفی W/C را به 0.5  کاهش داد و ضد یخ بتن را با توجه به مقادیر بالا جایگزین آب نمود.

در غیر اینصورت بتن با حجم زیادی از اجزاء مایع اشباع می گردد و در نهایت ممکن است دچار آب انداختگی و یخ زدگی آب اضافی در زمان گیرش شود. همچنین بهتر است برای تامین کارایی لازم بتن از مواد روان کننده استفاه کرد و در صورتی که از مواد افزودنی روان کننده استفاده نمی کنید، نباید اسلامپ بتن از 50 میلیمتر تجاوز نماید.

شرکت سپیدار سازه پاسارگاد پیشنهاد می کند در کنار استفاده از ضد یخ بتن، برای عمل آوردن بتنی با کیفیت بالا و جلوگیری از یخ زدگی آن، از این اقدامات غافل نشوید: 

1-جایگزین کردن سیمان زودگیر (پرتلند نوع 3) بجای سیمان معمولی 

2-گرم کردن مصالح و سنگدانه ها پیش از ساخت بتن در صورتی که دمای آن ها از 4- درجه سانتیگراد کمتر باشد (توجه داشته باشید که با توجه به رطوبت بیشتر ماسه نسبت به شن، احتمال وجود یخ زدگی در آن بالاتر است. پس گرم کردن ماسه و توجه به آغشته نبودن سنگدانه ها به برف و یخ الزامی است)

3-استفاده از آب گرم برای رساندن بتن به دمای مطلوب (در صورتیکه دمای آب بیشتر از 40 درجه سانتیگراد باشد مطابق مبحث نهم مقررات ملی ساختمان، از تماس مسقیم آب گرم و سیمان جلوگیری شود و در روش اختلاط آن ها در مخلوط کن دقت گردد)

4-روشن کردن آتش در فضای کارگاه پس از بتن ریزی و گرم نگه داشتن محیط

5-استفاده از پوشش های عایق نظیر گونی برای محافظت از بتن تازه در برابر سرما و گرم نگه داشتن آن

6-بتن ریزی در ظهر که دمای بالاتری نسبت به سایر زمان های روز دارد

در پایان این مقاله بهتر است به روش نگهداری از این افزودنی بپردازیم چراکه ضد یخ برای بتن بر خلاف سایر ضد یخ های موجود در بازار با کاربری های مختلف، اگر در مجاورت با سرما قرار بگیرد دچار یخ زدگی می شود و این موضوع نشان دهنده فاقد کلراید بودن این محصول است که در واقع استاندارد بودن آن را نشان می دهد.

 ضد یخ بتن با تسریع در واکنش هیدراسیون سیمان موجب گیرش سریع بتن شده و از یخ زدن آن جلوگیری می کند پس یخ زدن خود محصول هیچگونه ایرادی ندارد. بهتر است ضد یخ بتن را در اتاق و یا انبار نگهداری کنید اما در صورتی که این فضا در محیط کارگاه وجود نداشت و ضد یخ بتن در مجاورت سرما دچار یخ زدگی شد، برای چند ساعت آن را در دمای اتاق بگذارید تا به حالت مایع برگردد. 

از دادن حرارت مستقیم به بسته بندی و یا خود محصول جداً خودداری فرمایید. در مقاله های آتی ضد یخ ملات و ضد یخ پودری را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

گردآوری : سپیده طاهر0